Astma: een obstructieve longaandoening
Astma is een obstructieve longaandoening door een chronische ontsteking van de luchtwegen.
Bij astma krijg ik een beeld van vroeger dat tijdens de gymlessen, ik een klasgenootje zag met zo’n inhaler. Hij had astma. Voordat hij mee wilde en kon doen met sporten, moest hij eerst zijn puffer gebruiken. Dit zorgde ervoor dat zijn longen meer zuurstof konden krijgen en zo’n puffer helpt de luchtwegen verwijden.
Astma is een obstructieve longaandoening door een chronische ontsteking van de luchtwegen. Dit gaat samen met een overgevoeligheid voor bepaalde prikkels. Als je dan met deze prikkels in aanraking komt verergert de ontsteking, dit is een astma aanval. De slijmvliezen in je neus, keel en longen zwellen op. Daarnaast wordt er meer slijm geproduceerd dan anders. De spiertjes rond de luchtwegen verkrampen. Daardoor vernauwen de luchtwegen en krijg je minder lucht, je voelt je benauwd. Het is een chronische aandoening van de longen en ze zijn dan zeer gevoelig.
Inspanningsastma
Het jongetje tijdens de gymles had inspanningsastma, dit uit zich meestal tijdens de eerste schooljaren bij kinderen. Inspanningsastma treedt op doordat bij de ademhaling water uit de luchtwegen verdampt. Dit is op zich een natuurlijk proces, maar bij astma zorgt het ervoor dat de luchtwegen afkoelen en uitdrogen.
Doordat de luchtwegen uitdrogen worden afweercellen in de longen geprikkeld om stofjes vrij te geven als histamine. Deze stoffen zorgen ervoor dat de luchtwegen verkrampen en dat er slijm wordt aangemaakt. Ademen gaat steeds moeilijker waardoor de longen vol gaan zitten met lucht. Het lichaam kan nauwelijks meer lucht opnemen en je zo in een astma-aanval belandt.
De ontsteking bij astma is blijvend, dit betekent dat er altijd kleine ontstekingen zijn in de longen en kan veel klachten veroorzaken. De longen bij astma zijn dus altijd een beetje ontstoken, is niet hetzelfde als een longontsteking, bij de een longontsteking zijn de longen meestal ontstoken door een bacterie. En bij astma heeft dat andere oorzaken.
Het is erfelijk bepaald, maar bijkomende omgevingsfactoren bepalen mee of de aandoening tot uiting komt. Allergische reactie kan ook astma veroorzaken. Dit kan via voedsel in contact met het lichaam of via de ademhaling. En we hebben het inspanningsastma zoals hierboven beschreven.
Astma geeft niet elke dag klachten, toch is het een ziekte die niet overgaat. Soms zijn er periode waarin je weinig tot niets merkt van je astma. Dan lijkt dat het is genezen maar dat is niet zo. Soms zijn de klachten er wel voor weken tot maanden.
Astma-aanval
Als je een astma-aanval krijgt, zijn je luchtwegen zo vernauwd dat je moeilijk kunt ademhalen.
angstig omdat je geen lucht krijgt door de vernauwing van je luchtwegen. Je hoest, piept en bent vreselijk kortademig. Je lichaam doet er alles aan om genoeg lucht te krijgen en gebruikt daarvoor je hulpademhalingsspieren, schouders gaan mee bewegen en je kunt intrekkingen krijgen net boven je borstbeen. Je neus doet er alles aan om zoveel mogelijk lucht binnen te krijgen en je neusvleugels bewegen mee.
Als je ademnood hebt heb je dus letterlijk tekort aan lucht. Hierdoor raakt de gasuitwisseling in je longblaasjes uit balans. Je zuurstof en koolstofdioxide zijn verstoort.
Er is een vermindering van de passerende lucht bij uitademing en je kan daardoor minder zuurstof opnemen. Je gaat sneller ademen. Het zuurstofgehalte wat je kan meten in je bloed zal dalen. Dat is vaak af lezen aan het saturatie gehalte en deze zal dus afnemen. Wat betekent dat de hoeveelheid zuurstof in het bloed in de rode bloedcellen wat gekoppeld is aan de hemoglobine lager is.
Als je heel benauwd wordt kan je ook blauwe nagels krijgen of blauwe lippen. Het is het blauw kleuren van de huid door de aanwezigheid van gedeoxyneerd (geen zuurstof) hemoglobine in de bloedvaten in de buurt van het huidoppervlak.
Dat heet cyanose en betekent dat je zuurstoftekort hebt.