We ademen allemaal om te overleven, maar het bewust veranderen van de manier waarop we ademen kan diepgaande effecten hebben op ons lichaam en onze geest. Ademwerk (breathwork) is meer dan alleen een ontspanningstechniek; het heeft een wetenschappelijke basis die uitlegt hoe het ons lichaam beïnvloedt. In deze blog gaan we dieper in op de fysiologische effecten van ademwerk en wat er gebeurt in je lichaam als je je ademhaling bewust verandert.

Het Zenuwstelsel en Ademhaling

Ons zenuwstelsel bestaat uit twee belangrijke delen: het sympathische en parasympathische zenuwstelsel. Het sympathische zenuwstelsel is verantwoordelijk voor de “vecht-of-vlucht” reactie, terwijl het parasympathische zenuwstelsel zorgt voor rust en herstel.

Ademhaling is direct verbonden met deze systemen. Wanneer je oppervlakkig en snel ademt (zoals tijdens stress), activeer je het sympathische zenuwstelsel. Dit verhoogt je hartslag, bloeddruk en bereidt je lichaam voor op actie. Aan de andere kant, wanneer je diep en langzaam ademt, activeer je het parasympathische zenuwstelsel, wat je lichaam kalmeert en helpt herstellen.

Het Belang van Zuurstof

Zuurstof is essentieel voor de werking van elk orgaan in het lichaam, vooral de hersenen. Ademhaling is de manier waarop zuurstof in ons lichaam komt en kooldioxide eruit gaat. Wanneer je je ademhalingstechniek optimaliseert, verbeter je de zuurstoftoevoer naar je cellen, wat zorgt voor meer energie en vitaliteit.

Een onjuiste ademhaling, zoals snel of oppervlakkig ademen, kan leiden tot een laag zuurstofgehalte en een ophoping van kooldioxide. Dit kan resulteren in symptomen zoals vermoeidheid, hoofdpijn en angst.

De Impact van Ademwerk op de Hersenen

Tijdens ademwerk wordt de hersenchemie beïnvloed door de manier waarop we zuurstof en kooldioxide reguleren. Dit kan op verschillende manieren helpen:

1. Verbeterde Focus en Mentale Helderheid: Door diep adem te halen, stuur je meer zuurstof naar de hersenen. Dit kan leiden tot een betere concentratie en helderheid van gedachten.

2. Beïnvloeding van Hersenactiviteit: Studies hebben aangetoond dat langzame, bewuste ademhaling de activiteit van de prefrontale cortex, het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor redeneren en beslissingen nemen, kan verbeteren.

3. Afname van Angst en Depressie: Ademwerk kan de amygdala, het deel van de hersenen dat betrokken is bij de “vecht-of-vlucht” reactie, kalmeren. Dit verlaagt gevoelens van angst en kan zelfs helpen bij het verbeteren van depressieve symptomen.

Ademwerk en het Hormonale Systeem

Wanneer je gestrest bent, produceert je lichaam cortisol, het “stresshormoon”. Te veel cortisol kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals hoge bloeddruk, gewichtstoename en slaapstoornissen. Ademwerk helpt bij het verlagen van cortisol door het lichaam te kalmeren en de productie van ontspanningshormonen, zoals serotonine en oxytocine, te bevorderen.

De Positieve Effecten op het Hart

Diepe, langzame ademhalingstechnieken zoals box breathing of pranayama kunnen je hartslagvariabiliteit (HRV) verbeteren. Een hoge HRV is een teken van een gezond hart en een flexibel zenuwstelsel dat zich goed kan aanpassen aan stressvolle situaties. Ademwerk helpt bij het verhogen van de HRV, wat kan bijdragen aan een betere cardiovasculaire gezondheid en een langere levensduur.

Ademwerk en het Immuunsysteem

Studies tonen aan dat ademwerk een positief effect kan hebben op het immuunsysteem. Door bewuste ademhalingstechnieken, zoals die in de Wim Hof Methode, kan je lichaam beter omgaan met ontstekingen en infecties. Dit komt doordat ademwerk de productie van ontstekingsremmende cytokines stimuleert en het lichaam in een optimale staat van herstel brengt.

Ademwerk is niet alleen een spirituele of ontspanningstechniek, maar heeft een duidelijke wetenschappelijke basis. Het beïnvloedt je zenuwstelsel, hersenen, hart en immuunsysteem op positieve manieren. Door je ademhaling bewust te controleren, kun je je gezondheid verbeteren en een evenwichtiger leven leiden.